✅تصفیه شرکت و مراحل آن بصورت قانونی
عملیات تصفیه یک شرکت، شامل مراحلی میباشد که برخی از این مراحل بر بعضی دیگر، اولویت زمانی دارند. یعنی حتما باید مراحل اولیه انجام شود تا بتوان باقی مراحل تصفیه شرکت را پیگیری نمود. برای انجام این مراحل شخص یا اشخاصی به حکم مجمع عمومی فوق العاده یا دادگاه به عنوان مدیر تصفیه انتخاب میگردند. در این شرایط امور انجام شده در شرکت صرفا برای تصفیه بوده و قراردادها و تعهدات صرفا در حوزه تصفیه الزامآور میباشد. برای انجام مراحل تصفیه، وجود بازرس اختیاری است.
در یک تعریف ساده، پایان حیات کاری یک شرکت شامل دو مرحله انحلال شرکت و تصفیه میباشد. تصفیه در معنای حقوقی، به منزله تعیین تکلیف داراییهای یک شرکت میباشد. یعنی باید دارای شرکت، تبدیل به پول نقد شده و سپس دیون و تعهدات و بدهیهای شرکت از محل داراییهای نقد شده، پرداخت شده و پس از آن مازاد باقی مانده اموال میان شرکا به نسبت سهام آنها تقسیم میگردد.
بنابراین، خروجی انحلال یک شرکت تصفیه بدهی ها و تقسیم اموال شرکت میباشد. پس از پرداخت تمامی دیون شرکت، ختم عملیات تصفیه اعلام شده و پس از آن داراییها تقسیم شده و وجوه داخل سپردههای بانکی و سهامها نیز برداشت میگردد. در نهایت نام شرکت از دفتر ثبت تجاری حذف خواهد گردید.
زمانی که یک شرکت به دلیل ورشکستگی یا تصمیم شرکا و یا اتمام مدت اعتبار آن منحل میشود، اموری که در شرکت، جاری بوده باید تعیین تکلیف گردد. در واقع به صرف انحلال، نمیتوان از زیر بار تعهدات شانه خالی کرد. فاصله بین تصمیم به انحلال تا از بین رفتن شخصیت حقوقی شرکت، تصفیه نام دارد.
مراحل تصفیه شرکت
تصفیه شرکت شامل مراحل زیر است:
طرح دعوی انحلال توسط ذینفع
هر کدام از اشخاصی که ذینفع شخصیت حقوقی شرکت هستند، نظیر صاحبان سهام، هیئت مدیره، صاحبان امضا و … میتوانند دعوی انحلال را مطرح کنند. بنابراین، با دادخواست حداقل یک نفر از ذینفعان، مراحل انحلال آغاز میگردد.
تشکیل مجمع عمومی فوق العاده صاحبان سهام برای تصویب انحلال
اگر نصف سرمایه شرکت بر اثر زیان از بین برود، مجمع عمومی فوق العاده باید تشکیل شده و در مورد انحلال باید تصمیم گیری کند. چنانچه به هر دلیلی مجمع عمومی فوق العاده تشکیل نشود، هر کدام از ذینفعان میتواند طرح دعوی انحلال کند. مجمع عمومی فوق العاده حق انحلال شرکت را بدون هیچ علتی دارد.
ثبت درخواست انحلال در اداره ثبت شرکت ها
پس از تصمیم به انحلال باید ظرف مدت حداکثر ۵ روز، این تصمیم به همراه اسامی مدیران تصفیه و نشانی آنها به اداره ثبت شرکت ها اعلام شود تا در روزنامه رسمی و روزنامه کثیرالانتشار آگهی گردد. در دوران تصفیه، دو رکن اساسی در شرکت وجود دارد یک رکن تصمیمگیرنده که مجمع عمومی عادی است و دیگری رکن اداره کننده که همان مدیران تصفیه هستند. وجود رکن کنترل کننده که بازرسان میباشند، اختیار است. نکته بسیار مهم در مرحله تصفیه آن است که مجمع عمومی فوق العاده در دوران تصفیه اختیاری ندارد و اختیارات آن نظیر تغییر اساسنامه، افزایش یا کاهش سرمایه و … از آن سلب میشود و امور شرکت توسط مجمع عمومی عادی پیگیری میشود. نکته مهم آن که در انحلال ارادی و اختیاری، مدیران تصفیه توسط سهامداران انتخاب میشوند. اما در انحلال قانونی، مدیران تصفیه توسط مقام صادر کننده انحلال (دادگاه) انتخاب میشوند.
ابلاغ وظایف مدیر تصفیه شرکت
از ابتدای فرایند تصفیه، تمامی امور شرکت نظیر تسویه بدهی شرکت، فروش اجناس انبار و … توسط مدیر تصفیه انجام میشود. بنابراین باید وظایف مدیر تصفیه به طور کامل به وی ابلاغ شود.
انتشار آگهی بستانکاران
آگهی دعوت از طلبکاران، ۳ مرتبه در روزنامه رسمی و روزنامه کثیرالانتشار معین شده توسط مجمع عمومی به چاپ میرسد. پس از انتشار آگهی اول حداقل ۶ ماه باید بگذرد تا آگهی دوم چاپ شود. فاصله بین آگهی دوم و سوم حداقل یک ماه خواهد بود.
تعیین تکلیف بدهی ها و دیون
مدیر تصفیه باید تکلیف تمامی بدهی ها را معین کند. تا زمان تصفیه کامل بدهی ها، هیچ دارایی به صاحبان سهام پرداخت نمیشود. البته مدیران شرکت میتوانند مطالبات خود را از اشخاص حقیقی و حقوقی مطالبه کنند و تا زمان سر رسید هر بدهی، شرکت موظف به پرداخت آن نیست. مگر این که مدیر تصفیه با طلبکاران زودتر از موعد به توافق برسد.
ختم تصفیه شرکت
پس از اتمام تصفیه، باید دارایهای باقی مانده در یک حساب نزد بانکهای ایران قرار گرفته و مدیر تصفیه لیست صاحبان سهام و نیز طلبکارانی را که موفق به گرفتن طلب خود نشدهاند، به بانک اعلام نماید.
انتشار آگهی ختم تصفیه
پس از ختم تصفیه، مراتب به اداره ثبت شرکت ها، اعلام شده و در روزنامه رسمی و روزنامه کثیرالانتشار آگهی میگردد و شخصیت حقوقی شرکت از ثبت شرکتها حذف میگردد.
تقسیم دارای شرکت
پس از تسویه بدهی ها، نوبت به تقسیم اموال نقد شده میرسد. تمامی اموال باقی مانده میان شرکا مشاع میباشد و افرادی که در حین تشکیل شرکت، دارایی غیر پولی به شرکت آوردهاند، به میزان آورده خود در اموال شریک هستند. در این مرحله اموال باقی مانده به دو حالت خواهد بود:
- اگر اموال باقی مانده یعنی دارایی شرکت به اندازه سرمایه اولیه باشد، تقسیم دارایی نسبت به آورده انجام میپذیرد، بنابراین، فردی که آوردهاش صرفا کار وی میباشد؛ سهمی در دارایی نخواهد داشت.
- اگر دارایی بیش از سرمایه اولیه باشد، ما به التفاوت سرمایه اولیه و دارایی شرکت میان همه شرکا تقسیم میگردد. نحوه تقسیم این سود، منطقا و عرفا بر اساس میزان سودی است که به هر یک از شرکا در هنگام کار تعلق میگرفته است.
بازرس اختیاری است.
در یک تعریف ساده، پایان حیات کاری یک شرکت شامل دو مرحله انحلال شرکت و تصفیه میباشد. تصفیه در معنای حقوقی، به منزله تعیین تکلیف داراییهای یک شرکت میباشد. یعنی باید دارای شرکت، تبدیل به پول نقد شده و سپس دیون و تعهدات و بدهیهای شرکت از محل داراییهای نقد شده، پرداخت شده و پس از آن مازاد باقی مانده اموال میان شرکا به نسبت سهام آنها تقسیم میگردد.
بنابراین، خروجی انحلال یک شرکت تصفیه بدهی ها و تقسیم اموال شرکت میباشد. پس از پرداخت تمامی دیون شرکت، ختم عملیات تصفیه اعلام شده و پس از آن داراییها تقسیم شده و وجوه داخل سپردههای بانکی و سهامها نیز برداشت میگردد. در نهایت نام شرکت از دفتر ثبت تجاری حذف خواهد گردید.
زمانی که یک شرکت به دلیل ورشکستگی یا تصمیم شرکا و یا اتمام مدت اعتبار آن منحل میشود، اموری که در شرکت، جاری بوده باید تعیین تکلیف گردد. در واقع به صرف انحلال، نمیتوان از زیر بار تعهدات شانه خالی کرد. فاصله بین تصمیم به انحلال تا از بین رفتن شخصیت حقوقی شرکت، تصفیه نام دارد.
انواع تصفیه شرکت
براساس ماده ۲۰۲ قانون تجارت، دو نوع تصفیه وجود دارد:
تصفیه اختیاری یا دوستانه
معمولا نحوه آن در اساسنامه پیشبینی شده و تمامی شرکا بر سر نحوه آن اتفاق نظر داشته و بر همان اساس عمل میکنند.
تصفیه قانونی
در اساسنامه پیشبینی نشده و براساس ماده ۲۰۲ تا ۲۱۷ قانون تجارت انجام میشود. اما باید توجه داشت که صرفا تصفیه قانونی از مرجع قانونی پذیرفته است. چرا که ممکن است مواد و نحوه تصفیه در نظر گرفته شده در اساسنامه با قوانین آمره و بالادستی تضاد داشته باشد.
? برای خواندن مطالب بیشتر به سایت ما سر بزنید
? لبنک عضویت در بزرگترین کانال تخصصی حقوقی در تلگرام