شرط طلاق زن در عقد نامه

درج شرط طلاق یا همان حق طلاق به نفع زوجه در عقدنامه ،از جمله شروطی است که غالبا زوجین قبل از روز مراسم عقد بر آن توافق نموده و در زمان اجرای صیغه نکاح ،آنرا به عنوان یک شرط در سند نکاحیه می گنجانند..این شرط که معمولا با این متون نگاشته میشود :

زوج به همسرش ،اختیار داد که هر موقع که بخواهد به صلاحدید خویش ،از وی طلاق بگیرد

زوج،به همسرش وکالت داد که هرموقع که زوجه صلاح بداند از همسرش تقاضای طلاق بنماید.

زوج به زوجه حق داد که ….و از این دست جملات و تقریبا با معانی مشابه ،لیکن در اینکه آثار اینگونه شروط در عقدنامه چقدر است ،محل بحث مناقشه میباشد ،اما به نظر میرسد که محاکم در این خصوص تقریبا رویه مشابهی را پیش رو گرفته اند.
براساس شرع و خصوصا روایات واحادیث صادره از امامان عزیز ،به نظر آنها تفویض چنین حقی (خصوصا بی هیچ قید و شرطی )به زوجه ،برخلاف شرع و کتاب وسنت است و از آنجا اختیار طلاق از جمله اموری است که بی قید و شرط تحت سلطه مرد بوده و زوجه نمیتواند به صلاحدید خود و هر موقع که دلش خواست و البته بدون هیچگونه دلیلی ،از شوهرش جدا گردد در این صورت داشتن چنین حقی برای زن وبا وجود قید و شرط در عقدنامه بی اثر و فایده بوده و آثاری بر آن مترتب نخواهد بود.
اما بر خلاف مطالب فوق بزرگان و اساتید علم حقوق در ایران ،براساس ماده ۱۰ قانون مدنی چنین شرطی را نافذ دانسته و بر اساس این شرط زن می تواند از شوهرش با حکم دادگاه ،طلاق بگیرد . اما به نظر میرسد آنچه که در کنار این تفاوت دیدگاه مورد مناقشه میباشد ،البته نوع دادخواستی است که زوجه بر اساس این شرط میتواند در دادگاه طرح نماید.
منظور از نوع دادخواست این است که آیا زوجه میبایست این حق به وجود آمده را وکالت دانسته و تقاضای طلاق توافقی در دادگاه بنماید ؟
.یا اینکه میبایست تقاضای طلاق خود را به طور یکطرفه در دادگاه مطرح نموده و در این دادخواست ،زوج به عنوان خوانده در دادگاه حضور به هم برساند.؟

در این مورد و بر خلاف موضوع اول متاسفانه محاکم دارای رویه یکسانی نبوده و برخی با درج این شرط در عقدنامه ،دادخواست طلاق توافقی زوجه را مورد پذیرش قرارداده و برخی نیز اعمال این شرط در دادگاه را مستلزم تقاضای طلاق یکطرفه از طرف زوجه دانسته اند .
اصرار بر اهمیت نوع دادخواست به این دلیل است که
اولا :مراحل صدور حکم طلاق یکطرفه و توافقی بی نهایت با هم متفاوت است.
ثانیا :زمان طی شده تا مرحله صدور حکم در این دو کاملا با هم متفاوت است.
به هرحال طلاق توافق شرط داوری ندارد ،شرط مشاوره دارد.
طلاق توافق گواهی است و البته طلاق یکطرفه از طرف زوج ،حکم .
در طلاق توافقی ،زوجه حق دارد که به همراه زوج وکیل دادگستری اختیار نماید و البته خود زوج نیز خواهان دعوی بوده ، در حالیکه در طلاق یکطرفه زوج ،خوانده دعوی میباشد.
در طلاق توافقی زوجه ،زوجه میتواند به جای زوج نیز حق هرگونه اعتراض نسبت به دادنامه را از وی ساقط نمو.ده تا به سرعت ،آن رای به قطعیت رسیده و فورا اجرا گردد.در حالیکه در طلاق یکطرفه دادنامه به زوج ابلاغ ،و وی میتواند نسبت به آن دادنامه ،تجدیدنظر و فرجام خواهی نماید.
در طلاق توافقی همیشه رای ،حضوری خواهد بود در حالیکه طلاق یکطرفه ممکن است رای به طور غیابی نیز صادر شده و زوج نسبت به آن واخواهی نماید.
در طلاق توافقی ،هیچ ابلاغی جهت اطلاع از مفاد دادخواست و دادنامه ،برای زوج ارسال نمیگردد. در حالیکه در طلاق یکطرفه کلیه مراحل دادرسی به زوج ابلاغ شده و وی حق شرکت در جلسات را نیز خواهد داشت.

به هرحال تفاوتی اگر درشکل دادخواست مراحل اجرایی کار باشد هم باز محاکم به این شرط ترتیب اثر داده و تجربه چند ساله بنده این گواهی را میدهد که درج این شرط در عقدنامه ،حتی از درج مهریه برای زوجه مهمتر و مفیدتر می باشد.

⚖️ گروه تلگرامی موسسه حقوقی و داوری عدل آوران آرسیس
? @arsislaw