✅نکاتی درباره سفته و نحوه ی کار با آن
سفته سندی است که به سبب آن امضا کننده متعهد می‌شود در موعد مقرر یا عندالمطالبه، مبلغی را در وجه حامل یا یک فرد معین بپردازد.
سَفته به عنوان یک وسیله اعتباری نقش مهمی در تامین کوتاه‌مدت منابع سرمایهگذاری ایفا می‌کند و بهخصوص شرکت‌های بزرگ با کمک آن مشکلات مالی جاری خود را نزد بانک‌ها مرتفع می‌سازند، اما استفاده از سفته و ناآگاهی از قانون سَفته، برای مردم مشکلاتی ایجاد می‌کند.
سَفته سندی است که به موجب آن امضاکننده متعهد می‌شود در موعد مقرر یا عندالمطالبه، مبلغی را در وجه حامل یا یک فرد معین یا به حوالهکرد او بپردازد. سَفته علاوه بر امضا یا مهر متعهد، باید حاوی مبلغ تعهد شده، نام گیرنده وجه و تاریخ نیز باشد.
برخی از مواردی که از سفته استفاده می‌شود، عبارت از موارد ذیل است:
به عنوان وسیله پرداخت در معاملات غیرنقدی، و این امر در معاملات کالا‌های مصرفی بسیار رایج است.
بانک‌ها و موسسات اعتباری نیز از این اسناد برای اعطای وام و تقسیط بازپرداخت آن استفاده می‌کنند و در مقابل پرداخت وام به مشتری، از او سَفته مطالبه می‌کنند. در قرارداد‌هایی که شرکت‌ها و موسسات اداری با پیمان‌کاران منعقد می‌کنند، سفته ابزاری ارزان و مطمئن برای تضمین اجرای تعهدات است.
نحوه تکمیل سَفته
طبق قانون تجارت، سَفته علاوه بر مهر یا امضا، باید دارای تاریخ باشد و درج مبلغی که باید پرداخت شود، با تمام حروف نیز ضروری است.
در ضمن درج نام و نام خانوادگی گیرنده وجه، تاریخ پرداخت وجه، نوشتن نام خانوادگی صادرکننده، اقامتگاه وی و محل پرداخت سَفته نیز ضروری است.
در صورتی که سَفته برای شخص معینی صادر شود، باید نام و نام خانوادگی او در سَفته آورده شود. در غیر این صورت به جای نام او نوشته می‌شود در «وجه حامل».
در صورتی که نام خانوادگی یک شخص معین در سَفته نوشته شود، بهعنوان طلبکار شناخته شده و در غیر این صورت هر کسی که سَفته را در اختیار داشته باشد، طلبکار محسوب می‌شود و می‌تواند در سررسید سفته، مبلغ آن را درخواست کند.
اگر سررسید ذکر نشود، سفته عندالمطالبه محسوب می‌شود. به این معنا که صادرکننده باید به محض مطالبه، مبلغ آن را پرداخت کند.
در مواردی که مندرجات قانونی در سفته ذکر نشود یا ناقص و فاقد شرایط اساسی مذکور در قانون تجارت باشد، سند، تجاری محسوب نمی‌شود و اعتبار قانونی لازم را ندارد.
سَفته بدون نام
سَفته بدون نام، نوع دیگری از نحوه تنظیم سفته است. در این حالت، در تنظیم سند، این امکان وجود دارد که بدهکار، سفته‌ای را که صادر می‌کند، بدون ذکر نام طلبکار به وی بدهد که در این صورت فرد می‌تواند خود در زمان سررسید اقدام یا به شخص دیگری حواله کند.
منظور از عبارت حوالهکرد در سَفته این است که به شخص دارنده این اختیار را می‌دهد که بتواند سَفته را به دیگری منتقل کند، ولی اگر حوالهکرد، خط خورده شود، دارنده سَفته نمی‌تواند آن را به دیگری انتقال دهد و فقط باید خود، برای دریافت وجه آن اقدام یا از طریق پشت‌نویسی، آن را به شخص دیگری واگذار کند.
نحوه پشت‌نویسی سَفته
پشت‌نویسی سَفته مانند چک برای انتقال سفته به شخص دیگر یا دریافت وجه آن است. اگر پشت‌نویسی برای انتقال باشد، دارنده جدید سَفته از کلیه حقوق و مزایایی بهره‌مند می‌شود که به سفته تعلق دارد.
انتقال سَفته با امضای دارنده آن صورت می‌گیرد. همچنین دارنده سَفته می‌تواند برای وصول وجه آن به دیگری وکالت دهد که در این صورت باید عبارت «وکالت برای وصول» قید شود.
سقف سفته
هر برگ سفته، سقف خاصی برای تعهد کردن دارد. به طور مثال اگر روی سَفته درج شده باشد «بیست میلیون ریال» یعنی آن سفته حداکثر برای تعهد دو میلیون تومان دارای اعتبار است و با آن نمی‌توان به پرداخت بیش از دو میلیون تومان تعهد کرد.
واخواست سَفته
اگر متعهد سَفته در موعد سررسید از پرداخت مبلغ مندرج در آن خودداری کند، دارنده سَفته مکلف است به موجب نوشته‌ای که واخواست یا اعتراض عدم تادیه گفته می‌شود، ظرف مدت ۱۰ روز از تاریخ وعده سفته، اعتراض خود را اعلام کند. دارنده سفته باید برای واخواست به دادگاه مراجعه و نسبت به تنظیم و ارسال آن برای صادرکننده سَفته اقدام کند و طبق قانون تجارت از تاریخ واخواست، ظرف مدت یک سال برای کسی که سَفته را در ایران صادر کرده است و مدت ۲ سال برای کسانی که سَفته را در خارج از ایران صادر کرده‌اند، می‌تواند اقامه دعوی کند. در صورتی که دارنده سفته به تکالیف قانونی خود عمل نکند، حق اقامه دعوی علیه پشت‌نویس و ضامن پشت‌نویس را ندارد و از امتیازات اسناد تجاری بهره‌مند نمی‌شود.
اجرا گذاشتن سفته
برای وصول وجه سفته از ۲ طریق می‌توان اقدام کرد:
از طریق اجرای اسناد رسمی: در صورتی که دارنده به وظایف قانونی خود عمل کرده باشد، می‌تواند علیه صادرکننده، پشت‌نویس و ضامن، به اجرای اسناد رسمی واقع در اداره ثبت مراجعه و توقیف اموال اشخاص مذکور و وصول طلب خود را درخواست کند.
از طریق مراجع قضایی دادگستری: در خصوص اجرا گذاشتن سفته باید در نظر داشت که دارنده سَفته با تقدیم دادخواست حقوقی علیه یکی یا تمام مسئولان سند تجاری اقامه دعوی می‌کند و در صورتی که به محکومیت قطعی صادرکننده منجر شود و اموالی از محکوم تحصیل نشود، می‌تواند به استناد قانون نحوه اجرای محکومیت‌های مالی، بازداشت شخص محکوم را تقاضا کند.
? برای خواندن مطالب بیشتر به سایت ما سر بزنید
? لبنک عضویت در بزرگترین کانال تخصصی حقوقی در تلگرام
