✍️اشتباه:
یکی از علل نسبی رافع مسئولیت کیفری است و عبارت است از تصوری بر خلاف واقع داشتن از امری اعم از حکمی و موضوعی.
اشتباه در جرایم عمدی و غیر عمدی تأثیر یکسانی ندارند.

?اشتباه_‌حکمی
اشتباه حکمی عبارت است از اینکه انسان یا بر اساس جهل به قانون و یا در نتیجه درک و تفسیر نادرست از مقررات مربوطه،مرتکب جرم می شود که در صورت آگاهی به حکم واقعی از ارتکاب به آن خودداری می کردند.

?اشتباه_موضوعی
زمانی است که انسان در نفس عملی که مرتکب می شود مشبه باشد به عبارت دیگر در آن چیزی که جرم بر روی او واقع می شود اشتباه کرده است لذا،قصد مجرمانه نداشته و جرمی واقع نشده و سوء نیت هم نداشته.

?جرایم_غیر_عمدی
در جرایم غیر عمدی که مبنای آن بی احتیاطی و بی مبالاتیست تأثیری در سلب مسئولیت کیفری ندارد.

?جرایم_عمدی
در جرایم عمدی با فقدان قصد مجرمانه در عمل ارتکابی حسن نیت جایگزین قصد مجرمانه گردیده و کیفر را منتفی می سازد.

?اشتباه_در_هدف
اشتباه در هدف با توجه به بند (الف) ماده ۲۹۰ و بند(پ) ماده ۲۹۲ قانون مجازات اسلامی باعث می شود که خطای محض محسوب گردد.

?اشتباه_در_هویت
این امر در ماده ۲۹۴ قانون مجازات اسلامی بیان شده است: اگر کسی به علت اشتباه در هویت مرتکب جنایتی بر دیگری گردد در صورتی که مجنی علیه و فرد مورد نظر هر دو مشمول ماده ۳۰۲ قانون مجازات اسلامی نباشند جنایت عمدی محسوب می شود ولی اگر مقررات کیفری اصل و مبنای فعل انسان را مجاز بشناسد،اشتباه در موضوع این افراد همواره کیفیت آن را تغییر می دهد.

****************************

?جرم_در_خواب_‌و_بیهوشی
انسان به هنگام خواب فاقد شعور و ادراک است و حرکت وی در خواب در اختیار او نیست،بنابر این اگر در خواب یا بیهوشی مرتکب رفتاری شود که قانونا جرم محسوب می شود مجازات نخواهد شد ولی اگر این فرد با علم بر اینکه در خواب یا بیهوشی مرتکب جرم شود یا خود را بیهوش کند،اگر در این صورت در حالت خواب یا بیهوشی مرتکب جرمی شود مسئول خواهد بود. (ماده ۱۵۳ قانون مجازات اسلامی)
جنایت واقع شده در حال خواب و بیهوشی و مانند آن ها خطای محض محسوب می شود (ماده ۲۹۲ قانون مجازات اسلامی)

?مستی
با توجه به ماده ۱۵۴ قانون مجازات اسلامی مستی و بی ارادگی حاکی از مصرف مسکرات و مواد مخدر و روانگردان و نظایر آن ها مانع مجازات نیست مگر اینکه ثابت شود مرتکب در زمان ارتکاب جرم به طور کلی دارای اختیار نباشد. لکن چناچه ثابت شود مصرف این مواد به منظور ارتکاب جرم با علم به تحقق آن بوده است و جرم مورد نظر واقع شود به مجازات هر دو جرم محکوم می شود.

⚖️ گروه تلگرامی موسسه حقوقی و داوری عدل آوران آرسیس
? @arsislaw