#خیارات

✅آیا می دانید کلمه خیارات در قرارداد یعنی چه؟

? #خیار به معنی ( اختیار فسخ) در قرارداد است.

?به منظور تعریف واضح تر شایسته است بدوا تمرکز شویم که در برخی از عقدها (قراردادها) قانون مدنی به طرفین قرارداد، اختیار فسخ داده است. به عنوان مثال در عقد بیع (خرید و فروش) به طرفین قرارداد یازده تا خیار (اختیار فسخ) داده شده است. مستند ماده ۳۶۹ قانون مدنی که عنوان می کند خیارات از قرار ذیلند:

۱- خیار مجلس۲- خیار حیوان۳- خیار شرط۴- خیار تاخیر ثمن۵- خیار رویت ۶- تخلف وصف۷- خیار غبن۸- خیار عیب۹- خیار تدلیس۱۰- خیار تبعض صفقه۱۱- خیار تخلف شرط

که در اینجا به تعریف یکایک آن به اختصار می پردازیم.

۱️⃣ #خیار_مجلس ?

یعنی هر یک از طرفین بعد از منعقد شدن قرارداد در جلسه عقد و مادام که از یکدیگر جدا نشده اند اختیار فسخ معامله را دارند (ماده ۳۹۷ قانون مدنی).

۲️⃣ #خیار_حیوان ?

یعنی اگر حیوانی معامله شود خریدار تا سه روز از زمان انعقاد قرارداد اختیار فسخ (یعنی بر هم زدن معامله) را دارد.

۳️⃣ #خیار_شرط ?

یعنی مطابق ماده (۳۹۹ قانون مدنی): در قرارداد (بیع) خرید و فروش ممکن است شرط شود که در مدت معین برای فروشنده یا خریدار یا هر دو یا شخص ثالث اختیار فسخ معامله قید شود.

۵️⃣ #خیار_تاخیر_ثمن ?

یعنی هر گاه چیزی که مورد معامله قرار می گیرد (مبیع) برای پرداخت ثمن یا تحویل آن چیز بین طرفین عقد مدتی معین شده باشد اگر از ۳ روز از زمان انعقاد قرارداد خرید و فروش بگذرد و در این مدت نه فروشنده مبیع را تحویل خریدارنماید و نه خریدار تمام ثمن (مثلا پول) را به فروشنده بدهد فروشنده اختیار دارد معامله را به هم بزند

۶️⃣ #خیار_رویت ?

یعنی هرگاه کسی مالی را ندیده ولی فقط وصف آن را از فروشنده شنیده بخرد بعد از دیدن اگر دارای آن وصف که قبلا ذکر شده است. ولی هنگام تحویل فاقد آن وصف باشد خریدار اختیار دارد که معامله خرید و فروش (بیع) را به هم بزند (یعنی فسخ کند) یا آنکه به همان نحو که هست قبول نماید ماده ۴۱۰ قانون مدنی.

۷️⃣ #خیار_تخلف_وصف ?

یعنی هرگاه یکی از طرفین قرارداد (یعنی خریدار یا فروشنده) مالی را سابقا دیده و به اعتماد سابقه دیدن معامله کند و بعد از اینکه کالا را دید و متوجه شد مال مزبور اوصاف سابقه را ندارد، اختیار بر هم زدن معامله را دارد(اختیار فسخ قرارداد).

۸️⃣ #خیار_غبن ?

یعنی هر گاه یکی از طرفین عقد در معامله متوجه شوند که اختلاف زیادی در ثمن (مثلا پول) یا ارزش معامله باشد اختلاف و قیمت واقعی بسیار باشد بعد از آگاهی به این اختلاف (بعد از علم به غبن) می تواند معامله را فسخ کند. ماده ۴۱۶ قانون مدنی

۹️⃣ #خیار_عیب ?

یعنی اگر بعد از معامله عیبی ظاهر شود که مشخص شود مورد معامله معیوب بوده خریدار مختار است در قبول آن با کسر قیمت از آن و یا فسخ آن معامله.

? #خیار_تدلیس ?

مثلا کالایی را معیوب و یا شکسته طوری جلوه دهند که سالم است و اگر فروشنده خریدار را فریب داده خریدار حق بر هم زدن معامله (فسخ بیع) را دارد و اگر خریدار نسبت به ثمن معامله تدلیس کرده فروشنده حق فسخ معامله را دارد.(مواد ۴۳۸ و ۴۳۹ قانون مدنی).

۱️⃣۱️⃣ #خیار_تبعض_صفقه ?

در این صورت خریدار حق فسخ معامله را خواهد داشت. البته مطابق ماده ۴۴۱ قانون مدنی خریدار در این صورت می تواند بیع قرارداد واقع شده را نسبت به قسمت سالم قبول کند و نسبت به آن قسمت که باطل است ثمن (مثلا پول آن را) مسترد کند.

۱️⃣۲️⃣ #خیار_تخلف_شرط ?

مطابق۲۳۵تا۲۴۵قانون مدنی است

⚖️ گروه تلگرامی موسسه حقوقی و داوری عدل آوران آرسیس
? @arsislaw