✅ آیا زن میتوند از پدر شوهر از بابت نفقه شکایت کند؟
اگر ادعای زن از بابت نکاح و نفقه فرزندان صغیر خود باشد، از جنبه ماهوی ، باید گفت مطابق موازین فقهی و ماده ۱۱۹۹ قانون مدنی جد پدری مکلف به پرداخت نفقه نوه های خود است مشروط بر این که شرایطقانونی منفق و منفق علیه موجود باشد یعنی این که مطابق ماده ۱۱۹۹ قانون مدنی جد پدری متمکن از دادن نفقه باشد و مطابق ماده ۱۱۹۷ اولاد اولاد (نوه ها) نیز ندار بوده و از خود اموالی نداشته باشند والا از اموال خودآن ها صرف مخارج شان می شود، اما از جنبه شکلی ، طرح دعوای زن (از طرف صغار) منوط به داشتن سمت است . چون معمولا با وجود جد پدری که ولی قهری صغار است و به ولایت ، امور مالی آن ها را اداره خواهدکرد نوبت به قیمومت مادر نمی رسد مگر در مواردی که مطابق ماده ۱۱۸۴ قانون مدنی (اصلاحی مصوب ۱۳۷۹/۳/۱) ولی قهری عزل می شود یا برای وی امین منصوب و منضم می شود (و مادر بر حسب مورد به عنوان قیم یا امین تعیین شده باشد). البته ممکن است مطابق قانون واگذاری حق حضانت فرزندان صغیر یامحجور به مادران آن ها (مصوب ۱۳۶۴/۵/۶) حضانت اطفال صغیر به مادر واگذار شده باشد، که در این صورت می تواند جهت مخارج نگهداری و نفقه اطفال (و نه شخص خود) علیه پدر شوهر طرح دعوی کند (باشرایط یاد شده ).
فرض دوم : شوهر (زوج ) زنده و محجور است .
در این فرض ، زن مسلما از لحاظ ماهوی حق مطالبه نفقه حال و گذشته خود را از اموال زوج دارد و ازدیدگاه فقهای عظام ، با حجر یا جنون زوج ، نفقه ساقط نمی شود و بر ولی یا قیم وی تکلیف است که از اموال وی نفقه زوجه را بپردازند. ] لاتسقط النفقه بجنون الرجل فعلی الولی اخراجها من امواله و تسقط بموت کل واحد من الزوجین . [
در مورد نفقه اولاد نیز باید گفت : اگرچه ممکن است این شبهه ایجاد شود که نفقه اقارب دین نیست وتکلیف محض است و با جنون زوج تکلیفی نسبت به نفقه فرزندان خود ندارد اما بسیاری از فقهای عظام مقررفرموده اند که در صورت حجر زوج ، ولی او موظف است واجبات مالی محجور از جمله نفقه افراد واجب النفقه وی (اعم از زوجه و فرزندان صغیر) را از مال خود محجور بپردازد. و به هر حال ، اگر پدری که محجور است تمکن مالی نداشته باشد، جد پدری در مورد اولاد وی (اولاد اولاد آن جد) تکلیف دارد در صورت تمکن ، نفقه آن ها را بپردازد; البته از لحاظ شکلی طرح دعوای مادر از ناحیه فرزندان علیه پدر شوهر منوط به داشتن سمت ورعایت شرایط شکلی است (در صورت نداشتن سمت می تواند از طریق سرپرستی دادگستری اقدام کند).
اما در مورد نفقه خود زوجه ، پدر شوهر شخصا تکلیفی ندارد که از مال خود بپردازد بلکه تنها در صورت تمکن مالی زوج (محجور)، پدر شوهر به ولایت یا قیمومت از وی باید از مال محجور بپردازد.
فرض سوم : شوهر زنده و معسر است .
در این صورت ، پدر شوهر شخصا نسبت به پرداخت نفقه زوجه او (یعنی عروس خود) تکلیفی ندارد; زیرادیدگاه فقهای امامیه به طور کلی این است که نفقه زوجه اولاد (یعنی عروس ) بر شخص واجب نیست و نسبت به پرداخت آن تکلیفی ندارد. و در حالت اعسار شوهر (زوج )، زوجه باید منتظر گشایش مالی وی شود.۱ اماهمان گونه که گفته شد، اگر پدر به علت اعسار تمکن مالی نداشته باشد، تکلیف پرداخت نفقه فرزندان به عهده جد پدری است ، و لذا امام (ره ) در تحریر الوسیله می فرماید:
فتجب نفقه الاولاد ذکرا کان او انثی علی ابیه و مع عدمه او فقره فعلی جده للاب .۲
فرض چهارم : شوهر از پرداخت نفقه امتناع می ورزد.
در این صورت ، زوج به پرداخت نفقه افراد واجب النفقه اش ملزم می شود.
? برای خواندن مطالب بیشتر به سایت ما سر بزنید
? لبنک عضویت در بزرگترین کانال تخصصی حقوقی در تلگرام
