مسئولیت قانونی راننده موجب حادثه
مسئولیت قانونی در تصادف با خودروهای گران‌قیمت و لوکسچ قدر مسئولیت قانونی راننده موجب حادثه و بیمه‌گر است؟
در صورتی که نتیجه تصادف دو خودرو به تقصیر راننده ای منجر شود و “آینه بغل خودروی مازراتی” به هر دلیلی از بین برود، موقعیتی که مبلغ خسارت ۶۰ میلیون، خودروی مازراتی ۹۰۰ میلیون و دیه کامل در ماه حرام ۳۰۰ میلیون باشد، می‌خواهیم بدانیم چقدر مسئولیت قانونی راننده موجب حادثه و بیمه‌گر است.
قبل از محاسبه، چند نکته ضروری را باید بیان کنیم:
۱٫ سقف مسئولیت قانونی راننده موجب حادثه، برابر با خسارت وارده (در فرض سوال ۶۰ میلیون) ضربدر قیمت “گرانترین خودروی متعارف” (در فرض سوال ۱۵۰ میلیون) بر روی قیمت خودروی آسیب دیده (در فرض سوال ۹۰۰ میلیون) است.
۲٫ گرانترین خودروی متعارف، حداکثر نصف دیه کامل در ماه حرام است که در فرض سوال ۱۵۰ میلیون.
۳٫ امتیاز متعارف یا غیرمتعارف بودن خودرو، ارزش در زمان وقوع حادثه است، نه در زمان ارزیابی از سوی کارشناس.
۴٫ مسئولیت قانونی بیمه‌گر بر اساس قانون بیمه اجباری در خسارات مالی، ۲.۵ درصد دیه کامل در ماه حرام است (که در فرض سوال می‌شود ۷.۵ میلیون).
بنابراین، در اولین مرحله، قیمت خودروی متعارف را بر قیمت خودروی آسیب‌دیده تقسیم می‌کنیم که می‌شود یک ششم و خسارت وارده، یعنی ۶۰ میلیون، را در آن ضرب می‌کنیم که می‌شود ۱۰ میلیون.
پس حداکثر مسئولیت راننده موجب حادثه در سوال بالا، ۱۰ میلیون است و نسبت به ۵۰ میلیون باقی‌مانده هیچ شخصی مسئول نیست و زیان به مالک خودروی مازراتی وارد می‌شود، حتی اگر تقصیری در حادثه موردنظر وجود نداشته باشد. البته در عمل، چون بیشتر خودروهای گران‌قیمت توسط مالکان، بیمه بدنه می‌شوند، در چنین حالتی، خسارت اخیر از محل بیمه بدنه قابل جبران است.
شیوه‌ی آسان‌تر محاسبه خسارت در این حالت، محاسبه درصد خسارت وارده به خودروی مازراتی است؛ به این معنا که ورود ۶۰ میلیون خسارت به یک خودروی ۹۰۰ میلیونی یعنی این خودرو “یک پانزدهم” آسیب دیده است، پس راننده موجب حادثه “یک پانزدهم” گرانترین خودروی متعارف را مسئول است که نتیجه همان ۱۰ میلیون خواهد بود.
با توجه به تغییرات قانونی جدید که در سال ۱۳۹۵ تصویب شد، کارشناسان ملزم به محاسبه خسارت وارده به خودروهای غیرمتعارف بر اساس نسبت گیری از قیمت آن‌ها هستند. در این رویکرد، استفاده از قیمت آینه بغل خودروی متعارف جایز نمی‌باشد، زیرا اینکه هر آینه بغل خودرو ممکن است یک قیمت مختلف داشته باشد. بنابراین، معیار مسئولیت قانونی راننده به “درصد خسارت” تبدیل شده است که باید همین درصد را بر اساس گرانترین خودروی متعارف جبران کند.
از مجموع مبلغ ۱۰ میلیون در این مثال، ۷.۵ میلیون (مطابق مقدمات مطرح شده در بالا) تحت پوشش بیمه قرار دارد. بنابراین:
– ۷.۵ میلیون توسط بیمه‌گر باید جبران شود.
– ۲.۵ میلیون توسط راننده موجب حادثه پرداخت می‌شود.
– باقی‌مانده ۵۰ میلیون به عنوان زیان به مالک خودروی آسیب‌دیده تحمیل می‌شود.
در صورتی که در سوال بالا قیمت آینه بغل ۳۰ میلیون باشد، به این معناست که به خودرو “یک سی ام” خسارت وارد شده است که ارزش آن ۱۵۰ میلیون می‌باشد. در این حالت:
– ۵ میلیون از مبلغ ۷.۵ میلیون توسط بیمه‌گر پرداخت می‌شود.
– راننده موجب حادثه نیازی به پرداخت وجهی ندارد.
– ۲۵ میلیون خسارت باقی‌مانده به مالک خودروی آسیب‌دیده تحمیل می‌شود.
بنابراین، در بیمه شخص ثالث، بیمه‌گر دارای دو سقف مسئولیت می‌باشد. سقف اول اینکه مبلغ خسارت وارده به خودرو بیش از درصد خسارت بر گرانترین خودروی متعارف را پرداخت نخواهد کرد و سقف دوم اینکه تعهد اخیر بیش از ۲.۵ درصد دیه کامل در ماه حرام نخواهد بود. به عبارت دیگر، در صورتی که این دو سقف متفاوت باشند، معیار محاسبه تعهد بیمه‌گر، کمترین این دو سقف می‌شود.
