چرا و چگونه برای کسب و کار خود شرکت تاسیس کنیم ؟!
چرا باید جهت راه‌اندازی و توسعه‌ی کسب و کار خود، به تأسیس شرکت اقدام کنیم؟ چه نوع ساختار حقوقی برای این کار مناسب است؟
یکی از مهم‌ترین مزایای ثبت شرکت تجاری، ایجاد شخصیت حقوقی مستقل از شرکاست. این به این معناست که شرکت به عنوان یک شخصیت حقوقی قادر است به عنوان طرف قراردادها عمل کند، حساب بانکی خود را افتتاح نماید، در مناقصات و مزایده‌ها شرکت نماید، نام و نشان مستقل از شرکا داشته باشد و از همه مهم‌تر دارای دارایی مستقل از شرکاست. این به معنای آن است که بدهی‌های شرکت عمدتاً ارتباطی با بدهی‌های شرکا ندارد و اموال و دارایی شرکا محفوظ از توقیف در برابر طلبکاران شرکت می‌ماند. به عبارت دیگر، در شرکت تجاری، بدهی‌های شرکت در اصطلاح ارتباطی با شرکای شرکت ندارد و دارایی‌های شرکا تحت تاثیر قرار گرفتن در طلبکاری‌های شرکت محفوظ است. این ویژگی‌ها باعث می‌شود که در مقایسه با کسب و کارهای شخصی (بدون تأسیس شرکت تجاری)، ریسک مالکیت بر اموال تا حد زیادی کاهش یابد.
در زمان ثبت شرکت و ادامه فعالیت‌های تجاری از طریق شرکت، فقط اموال اختصاص یافته به آن شرکت در معرض خطر توقیف قرار دارد و طلبکاران تنها حق توقیف اموال شرکت را دارند. از طرف دیگر، اگر یکی از شرکا به عنوان فرد حقیقی بدهی شخصی داشته باشد، نمی‌تواند اموال شرکت را توقیف کند زیرا سهامداران مالکیت مستقیمی نسبت به اموال شرکت ندارند. همچنین، برخی از اموال قابلیت ثبت به صورت مشترک و مشاع را ندارند، به عنوان مثال، دامنه یک سایت به لحاظ فنی تنها به نام یک فرد قابل ثبت است. در صورتی که شرکت تجاری ثبت نشده باشد، دامنه تنها می‌تواند به نام یکی از شرکا ثبت شود که برای سایر شرکا ریسک ایجاد می‌کند زیرا ممکن است مالکیت دامنه به شخص دیگری انتقال یابد و پیگیری این مسئله در مراجع رسمی دشوار است.
آخرین نکته درباره‌ی اینکه بحث مجوز فعالیت معمولاً به نام یکی از شرکا صورت می‌گیرد. همچنین، در صورت تأسیس شرکت تجاری، فوت یکی از شرکا به طور کلی تأثیر محدودی بر دوام و استمرار شرکت نخواهد داشت و هیچ اخلالی در فرآیند اداره‌ی آن ایجاد نخواهد شد.
این مزایا باعث شده تا فعالیت در قالب شرکت تجاری در بازار، اعتبار بیشتری به دنبال داشته باشد و شرایطی برای اعطای تسهیلات بان
کی یا شرکت در مناقصات دولتی ایجاد شود. به طور کلی، تأسیس و ثبت شرکت تجاری از مصون بودن اموال شرکا از توقیف، اداره آسان‌تر و دوام بیشتر شراکت، کسب اعتبار بیشتر و امکان شرکت در مناقصات دولتی یا تحصیل برخی امتیازات (نظیر دانش بنیان شدن که مقدمه آن ثبت شرکت است) و تسهیلات بانکی ایجاد می‌شود.
انتخاب نوع موسسه یا شرکت تجاری مناسب برای کسب و کار، به یک پاسخ واحد قابل تعیین نیست. این انتخاب بستگی به نوع و حجم فعالیت، ارتباط با اشخاص ثالث، و اهداف شرکا دارد. برای ایجاد یک معیار کلی و انتخاب بهترین قالب برای کسب و کار، نکات زیر مطرح می‌شود.
معیار اول: نوع مسئولیت شرکا
اشخاص حقوقی در زمینه مسئولیت شرکا به دو دسته عمده تقسیم می‌شوند: مسئولیت محدود و مسئولیت نامحدود. بیش از ۹۹ درصد موسسات و شرکت‌های ثبت شده در اداره ثبت شرکتها و موسسات غیر تجاری، در دسته مسئولیت محدود قرار دارند. یکی از مزایای تأسیس شرکت، محافظت اموال شریکان از توقیف در برابر طلبکاران است. این مزیت معمولاً افراد را به سوی تأسیس شرکتهایی سوق می‌دهد که می‌خواهند از مسئولیت نامحدود در مقابل بدهی‌ها محافظت شوند. بنابراین، انتخاب بین موسسات غیر تجاری، شرکت با مسئولیت محدود، شرکت سهامی خاص، شرکت سهامی عام، و تعاونی، نقش اساسی در تصمیم‌گیری دارد.
در اینجا سه موسسه یا شرکت با مسئولیت محدود، سهامی خاص، و تعاونی به عنوان گزینه‌های اصلی مدنظر هستند.
به عنوان یک نکته پایانی، انتخاب نوع شرکت یا موسسه باید با دقت و با توجه به نیازهای خاص کسب و کار انجام شود. این تصمیم باید با مشاوره حقوقی و مالی دقیق اتخاذ شود تا از انطباق کامل با معیارها و اهداف کسب و کار اطمینان حاصل شود.
سهولت تأسیس به عنوان یکی از معیارهای انتخابی در کسب و کار
در راستای انتخاب نوع موسسه یا شرکت تجاری برای کسب و کار، معیار دوم مورد نظر سهولت تأسیس است. از میان ۵ گزینه ارائه شده، تأسیس موسسه غیرتجاری، شرکت با مسئولیت محدود، و شرکت سهامی خاص به ترتیب، از نظر سهولت تأسیس بیشترین آسانی را دارند و تشریفات کمتری را ایجاب می‌کنند.
تأسیس موسسه غیرتجاری نیازمند فرآیندهای کمتری است و تأسیس شرکت با مسئولیت محدود و شرکت سهامی خاص نیز از لحاظ مسائل اجرایی کمترین پیچیدگی را دارند. این سهولت تأسیس می‌تواند مزیت قابل توجهی برای کسب و کارهایی باشد که به دنبال شروع سریع فعالیت و اجتناب از مراحل زمان‌بر هستند.
به عنوان مثال، تأسیس یک شرکت تعاونی نیازمند اخذ اجازه از اداره تعاون و حداقل ۷ شریک است، در حالی که تأسیس یک شرکت سهامی عام مستلزم اخذ اجازه از سازمان بورس و رعایت تشریفات پذیره نویسی است. این دلایل باعث می‌شود که معمولاً انتخاب بین موسسه غیرتجاری، شرکت با مسئولیت محدود، و شرکت سهامی خاص برای کارآفرینان و استارتاپ‌ها جذابیت بیشتری داشته باشد.
پس از لحاظ سهولت تأسیس، سه گزینه برای ادامه مسیر انتخاب باقی می‌ماند: موسسه غیرتجاری، شرکت با مسئولیت محدود، و شرکت سهامی خاص.
سهولت اداره در کسب و کار: یکی از معیارهای تصمیم‌گیری
در ادامه معیارهای انتخاب نوع موسسه یا شرکت تجاری در کسب و کار، به معیار سوم، یعنی “سهولت اداره” می‌پردازیم. این معیار متناسب با توجه به نقش و الزامات قانونی، بر اداره و سازماندهی موسسات تأثیر می‌گذارد.
موسسه غیرتجاری و شرکت با مسئولیت محدود با الزامات قانونی کمتری مواجه هستند، که این باعث می‌شود اداره این دو نهاد به طور بیشتری تابع اراده موسسین و شرکا باشد و این امر باعث می‌شود که به نحو سهل‌تری قابل اداره باشند.
در مقابل، شرکت سهامی خاص به دلیل الزامات قانونی که اغلب به منظور تضمین حقوق اشخاص ثالث و فعالان بازار است، نزد افراد خارجی و جامعه کسب و کار اعتبار بیشتری دارد. بنابراین، اگرچه این الزامات به عنوان یک مضمون اداری افزایش یافته است، از اعتبار بیشتری برخوردار است.
در نهایت، اگر سهولت اداره به عنوان یکی از مهم‌ترین معیارها در نظر گرفته شود، شرکت سهامی خاص نیز باید مورد ارزیابی قرار گیرد، اما جزئیات دقیق‌تر در قسمت جمع‌بندی مورد بررسی قرار می‌گیرد.
اعتبار شرکت: چهارمین معیار در کسب و کار
معیار چهارم در انتخاب نوع شرکت یا موسسه تجاری، اعتبار شرکت است. شرکت سهامی خاص به دلیل الزامات قانونی، از اعتبار بیشتری نسبت به شرکت با مسئولیت محدود برخوردار است. این امر در اعتبار سنجی با تخصیص امتیاز بیشتر به این نوع شرکت تجلی می‌یابد. همچنین، به دلیل تقسیم سرمایه به قطعات سهام، شرکت سهامی خاص به عنوان گزینه‌ای مناسب تر برای جذب سرمایه‌گذاران و جلب شرکیان جدید محسوب می‌شود.
از آنجا که شرکت سهامی خاص دارای قابلیت تغییر به سایر انواع شرکتها است، این انعطاف در جذب سرمایه‌گذاران و انجام تغییرات برای شرکت، یکی از مزایای بارز این نوع شرکت است. به عنوان مثال، شرکت با مسئولیت محدود، با وجود مزایایی که دارد، در حال حاضر امکان تبدیل به دیگر انواع شرکتها را ندارد، به خصوص در رویه عملی ثبت شرکتها.
با این توضیحات، معیار اعتبار شرکت به عنوان یکی از ارکان مهم در انتخاب نوع شرکت یا موسسه مدنظر قرار می‌گیرد.
نتیجه‌گیری و جمع‌بندی: انتخاب بهترین قالب برای کسب و کار
در انتخاب نوع شرکت یا موسسه برای کسب و کار، نیاز است به موارد مختلف توجه کرده و با توجه به اهداف و نیازهای خود، بهترین گزینه را انتخاب کرد. اگر کسب و کار به معنای عملیات تجاری نباشد و به فعالیت‌هایی مانند حقوقی، حسابرسی، هنری، آموزشی، فرهنگی و مشابه آنها مرتبط باشد، موسسه غیر تجاری به عنوان قالب مناسب‌تری محسوب می‌شود. این نوع موسسه با نام تناسبی با فعالیت‌های غیر تجاری خود، کمترین الزامات حقوقی را دارد و به سادگی قابل ثبت و اداره است.
در صورتی که فعالیت تجاری در دستور کار باشد و هدف اصلی از تأسیس شرکت، ایجاد یک شخصیت حقوقی مستقل از شرکا باشد، شرکت با مسئولیت محدود به عنوان یک قالب مناسب برای این هدف انتخاب می‌شود. این نوع شرکت، علاوه بر ایجاد شخصیت حقوقی، الزامات حقوقی کمتری نسبت به سایر انواع شرکتها دارد و به راحتی قابل ثبت و اداره است.
در پایان، اگر شرکا قصد توسعه فعالیت دارند، در مناقصات شرکت می‌کنند، از بانک تحصیلات بانکی بهره‌مند می‌شوند یا به دنبال جذب سرمایه‌گذاران هستند، یا حتی می‌خواهند پس از ایجاد ارزش افزوده، سهام خود را واگذار کنند، شرکت سهامی خاص به عنوان یک قالب مناسب‌تر برای دستیابی به این اهداف در آینده مطرح می‌شود. با این تصمیم‌گیری موازی با هدف کسب و کار، می‌توان به بهترین شکل از مزایا و امکانات هر نوع شرکت بهره‌مند شد.
